Digitale participatie – De toekomst

Of het nu gaat om nieuwe projecten voor woningbouw, de bouw van een school in de wijk of een ander project met effect voor de omgeving, dan is digitale participatie een beter alternatief.

Kent u ze ook de zaaltjes in dorp of wijk met ongeveer 25 mensen? Veelal mannen boven de 50 uit de autochtone bevolking en personen die al op allerlei andere manier actief zijn en de weg weten. Waardevolle mensen, daarover geen misverstand. Maar is het voldoende om een goed beeld te krijgen vanuit de omgeving voor deze ontwikkeling. Uiteraard kan daarmee worden aangegeven dat iedereen de kans heeft gehad om te participeren en dat is ook waar. Maar zou je geen moeite moeten doen als overheid om meer mensen te bereiken. Ik bepleit van wel.

Door de situatie rond COVID 19 zijn wij gedwongen te denken in alternatieven, want fysieke samenkomsten waren langere tijd onmogelijk dan wel zeer ernstig beperkt. De digitale middelen zoals ZOOM en MS Teams kwam daarmee in een stroomversnelling en dat heeft een enorm positief effect, ook voor de langere termijn. Niet alleen kan de mobiliteit daardoor sterk worden verminderd; het geeft ook veel meer mogelijkheden. Ik deel enkele ervaringen.

In het dorp Woubrugge mocht ik een digitale participatie avond leiden over de ontwikkeling van een nieuw Integraal Kindcentrum (IKC) in dit dorp. Een voorziening voor kinderen voor 0-12 jaar en dus combinatie van kinderopvang en basisschool. Om het dorp te betrekken bij de start van de planvorming werd een digitale avond belegd via MS Teams. De deelname was fors hoger met circa 80 adressen vaak nog met meerdere personen per huishouden. Hoe komt dat? De drempel voor deelname is fors verlaagd. Je hoeft de deur niet uit en kan thuis in de eigen vertrouwde omgeving luisteren dan wel actief inbreng leveren. Deze nieuwe manier van werken heeft actief bijgedragen aan het verbreden van de betrokkenheid in de omgeving. Daarnaast is er meer ruimte voor de persoonlijke invulling van de inbreng. Het woord voeren in een zaaltje is echt anders dan even het beeld aan en inbreng leveren in een digitale omgeving. Zijn er dan alleen maar voordelen te noemen? Wel veel, maar er zijn uiteraard altijd kanttekeningen te plaatsen. Ontmoeten heeft ook een sociale functie en die mis je wel bij digitale participatie. Je kunt dan ook zoeken voor mengvormen bij je proces.

Een tweede voorbeeld is een traject in mijn eigen dorp: Hazerswoude-Dorp. Ik mocht daar voor HaBeKo Wonen, de lokale woningbouwcorporatie, een participatietraject leiden met enkele bijeenkomsten voor bewoners van het nabijgelegen voetbalveld dat werd aangewezen als mogelijke woningbouwlocatie. Juist door de digitale manier van werken kon ik als gespreksleider veel aandacht geven aan de positie van de deelnemers. Een gespreksleider is van alle deelnemers en niet van de initiatiefnemer. Zorgdragen dat zorgen van een antwoord worden voorzien en dat die antwoorden ook voldoende concreet zijn. Los van de digitale vorm van werken vind ik het daarin belangrijk dat deelnemers kunnen deelnemen en daarbij alle rechten en mogelijkheden behouden om juridische stappen te nemen als het project een kant op gaat die zij niet wensen. Ik noem dat “eens zijn dat je het oneens bent” en dan toch inbreng levert als de overheid besluit dat die ontwikkeling er wel komt. In dat laatste geval kun je maar beter invloed uitoefenen op de vorm en uitvoering van het project.

Kern van deze blog is dat met digitale participatie meer en andere mensen aan bod komen bij de voorbereiding van projecten. Van jong tot oud digitaal deelnemen vanuit huis. Die werkwijze moeten we koesteren en niet meer inwisselen voor zaaltjes en verouderde vormen. Soms brengt een moeilijke tijd ons ook innovatieve inzichten die een blijvertje zijn!